Mükemmelliyetçi insanların; işlerini en iyi yapan, dört dörtlük kusursuz insanlar olarak düşünülmesi doğru değildir. Mükemmelliyetçi olmak bence çok da sevimli olmayan bir davranış biçimidir. Ve işini iyi yapmakla da bir ilgisi yoktur.
Mükemmelliyetçi insanlar, hata toleransı düşük kişilerdir. Kendi yaptıkları hatayı kabul edip içselleştirmeleri zordur. Yaptıklarının doğruluğundan kendilerince emin olduklarından, karşı tarafı dinlemeden sonuna kadar kendilerini savunurlar. Çünkü onlara göre kimse kendisinden daha iyisini bilip düşünemez. Ya da hata yaptığını zor da olsa kabul ederlerse, bunun etkisini uzun süre üstlerinden atamazlar ve hayal kırıklığına uğrayıp depresif moda girmeleri çok kolaydır.
Etrafındaki kişilerden de mükemmel davranış beklediklerinden, karşı tarafın yapacağı hataları da tolere etmeleri kolay olmaz.
Herşey kendi kontrolleri altında olmalıdır. Kendi kontrol alanı dışına çıkılmasından hoşlanmazlar. Kendisinden farklı bir görüşle karşılaştığında, çatışma yaşamaktan çekinmezler.
Hata yapmaktan korkarlar. Risk almayı sevmezler. Çünkü en doğrusunu yapabilme kaygısını taşırlar. Bu durum da hata yapmamak uğruna yaratıcılıklarını engelleyebilir. Oysa ki yaratıcı düşünüp bir yenilik yapmanın her zaman bir riski vardır ve gelişim /değişim bu riskler alınmadan sağlanmaz. İnsiyatif kullanıp risk almak, güzel sonuçlar doğurabilir.
Mükemmelliyetçi insanlar takıntılı kişilerdir. Bazen o kadar gereksiz bir ayrıntıya takılabilirler ki, bu durum kendilerini konunun merkezinden uzaklaştırabilir. Konu dağılıp bir türlü toparlanamaz ve zaman kaybı yaşanılması kaçınılmazdır.
Psikologlar da mükemmeliyetçi davranış biçiminin, çocukluk döneminin geçirildiği ortama bağlı olarak oluşabildiğini düşünürler.
•Çocukluk dönemini, aşırı eleştirel bir anne- babaya sahip olarak geçiren çocuklar,
•Takdir edileme ve sevilme, ödüllendirme ihtiyaçlarının, hep bir başarıya bağlı olarak gerçekleştirildiği ortamlarda büyüyen çocuklar,
•Aile bireylerinin sürekli çatışma halinde olduğu, tutarsız kuralların olduğu ailede büyüyen çocuklar (strateji belirlemek amacıyla )
•Fiziksel ya da aşırı eleştirilerek psikolojik şiddete maruz kalmış çocuklar,
ileriki yaşlarında mükemmelliyetçi davranış biçimi geliştirebilirler.
Özetle mükemmelliyetçi olmak, hem mükemmelliyetçi olan kişi için hem de etrafındakiler için yorucu ve yıpratıcıdır. Hayatı hem kendileri hem de etrafındakiler için zorlaştırmaktan başka bir işe yaramaz. Kendine ve etrafına zarar verici boyuta ulaştığında da muhakkak tedavi edilmesi gerekir.
Doğru olan “en iyisini yapmalıyım” kaygısını taşımadan, gerçekten elimizden gelenin en iyisini yapmaya çalışmaktır. Herkes hata yapabilir. Önemli olan hatalar karşısında çözüm üretebilmek ve sonrasında hataları tekrarlamamaktır.
Her zaman en doğrusunu bilmek gibi bir yükü üstümüze almaya hiç gerek yoktur. Ayrıca hayatta herkesten öğrenebilecek bilgiler olabilir.Herkesin görüşünün değerli olabileceğini düşünüp, gerçekten anlama ve anlaşılma isteği ile empati kurabildiğimizde, kendimizi zenginleştirebileceğimize inanmamız gerekir.
