NİTELİKLİ YAZILIM YAPMANIN YOLU İYİ GEREKSİNİM YAZMAKTAN GEÇER

Yazılım mühendislik süreçlerinde analiz aşamasında yazılan gereksinimlerin; netliği, herkes tarafından anlaşılabilirliği, eksiksiz olması, iyi bir yazılım yapılmasını doğrudan etkileyen en önemli unsurlardır.

Gereksinim yazmak, müşteri ihtiyacını aynen alıp yazmak demek değildir. Gereksinim yazarken dikkat edilmesi gereken unsurlar vardır. Nitelikli yazılımlar yapılması için de bu unsurlara dikkat edilmesi gerekir.

Gereksinim yazarken dikkat edilmesi gereken unsurlar:
1.Yazılım geliştirmesi yapılacak iş ihtiyacının, her bir parçası gereksinimdir.Ve gereksinimler tek tek yazılmalıdır.
2.Edilgen cümleler değil, etken cümleler kullanılmalıdır.Gerçekleştirilecek fonksiyonalitenin ne olduğu, hangi roldeki kişi veya sistem tarafından gerçekleştirileceği, çıktısının ne olacağı belirtilmelidir.
3.Gereksinim dokumandan çıkartıldığında yapılacak yazılım geliştirme, bu durumdan etkilenmiyorsa, gereksinim olarak dokumanda yer alan ifade dokumandan çıkartılmalıdır.
4.Ölçülebilir olmayan, subjektif ifadeler kullanılmamalıdır. (“Sık sık”, “hızlı”, “gelişmiş”, “verimli” vb..)
5.İmla ve noktalama işaretlerine dikkat edilmelidir. Geniş zaman kipinde yazılmalıdır.
6.İfadeler olasılık içermemelidir. (“yapılabilir”, “olabilir”vb..)
7.Gereksinimler uzun cümlelerle ifade edilmemelidir.Basit, yalın bir dille anlatılmalıdır.
8.Veya, ya da, gibi ifadeler olmamalıdır. Bu tip bağlaçları kullanma ihtiyacı hissediyorsak, ilgili cümlede birden fazla gereksinim vardır anlamı çıkar. Bu durum düzeltilmeli ve gereksinimler tek tek yazılmalıdır.
9.Yoruma açık ifadeler içermemelidir. Farklı kişliler tarafından okunduğunda da aynı anlamın çıkarılmasını sağlayacak nitelikte olmalıdır.
10.Gereksinimler kendi içinde tutarlı olmalıdır. Birbirleri ile çelişen ifadeler kullanılmamalıdır. (Bir gereksinimde, “x işlermleri sadece on us kredi kartları ile yapılabilecektir.” derken bir başka gereksinimde “x işlemleri on us debit kartlar ile yapılabilecektir.” şeklinde bir ifadeye yer verilmemelidir.)
11.Gereksinimlerden birinde bir değişiklik olduğu zaman, değişikliğin ilgili olduğu bir başka gereksinimde de etki analizinin yapılması gerekeceğinden, gereksinim yazarken birbirleri ile ilgili gereksinimler belirtilmelidir.
12.Tasarım ile ilgili bilgiler, gereksinim dokumanı içinde yer almamalıdır.
13.Yazılan gereksinimler, yazılım ve test ekiplerine input olacağından, yazılım ve test ekipleri açısından empati kurularak, gereksinimlerin anlaşılırlığından emin olunmalıdır.

Gereksinimler yazılırken dikkat edilmesi gereken diğer hususlar ise:
1.Her bir müşteri talebinin "gereksinim" olarak ifade edildiğinden emin olmak için, müşteri ihtiyaçları ve gereksinimler arasında izlenebilirlik sağlanmalıdır. Gereksinimin, müşteri ihtiyacını doğru şekilde ifade ettiği, müşteri tarafından teyit edilmelidir.
2.Gereksinim dokumanında açık konular kalmamalı, tüm konular netleştirilmiş olmalıdır.
3.Gereksinim dokumanının kapsamı net olarak ifade edilmelidir. Hangi varsayım ve bağımlılıklarla, hangi gereksinimlerin kapsama dahil edildiği belirtilmelidir.
4.Kaynak/zaman maliyeti sebebi ile gerçekleştirilemeyecek kapsam dışı bırakılmış gereksinimler ayrı bir alanda ifade edilmelidir. (Çünkü gereksinimler gelecek zaman kipinde yazılmaz.)
5.Gereksinimlerle ilgili planlamanın sağlıklı yapılabilmesi için, gereksinimler fazlandırılarak önceliklendirilmelidir.
6.Olması gereken akışlar, alternatif akışlar ve kötü senaryo akışları belirtilmelidir.